De strijd om het Haarlemmermeer

Even voorstellen: Ralph van der Lans. Hij heeft een leuk boek geschreven over de strijd om het Haarlemermeer. Leuk voor Wickevoort bewoners of belangstellende om te lezen en gratis te downloaden via de link onderaan dit blog.

Geboren in 1976 in Leiderdorp, maar opgegroeid in het dorp Voorhout in de Bollenstreek. In 2001 ben ik met mijn vrouw Astrid in Nieuw Vennep gaan wonen en daar wonen we nog steeds, inmiddels met zoon Coen en dochter Lucia.

Hoe ben je op het idee gekomen dit boek te schrijven?

In december 2020 was ik op zoek naar een boek voor de donkere dagen en liep ik tegen het boek van Anja van Zalinge ( stadsarcheologe van Haarlem) aan ‘Zesduizend jaar Haarlem; een geschiedenis op grond van archeologische vondsten’. Een erg interessant boek voor wie zich wil verdiepen in de geschiedenis van Haarlem en lokale archeologische vondsten. Van kinds af aan ben ik altijd al nieuwsgierig geweest naar voorwerpen uit vroegere tijden en al helemaal als ze uit de buurt komen waar je zelf leeft. Op het VWO was het dan ook niet verrassend dat ik geschiedenis als eindvak koos. Een van de onderwerpen was de Tachtigjarige Oorlog.

Nu werk ik sinds 2018 bij de gemeente Haarlemmermeer en had daar al eens iets opgevangen over de Slag op het Haarlemmermeer, ik meen tijdens een Pubquiz. In het boek van Anja kwam het beleg van Haarlem ook aan bod en ik vroeg me af waarom er eigenlijk zo weinig bekend was over die slag. Het was het begin van de Coronaperiode dus er was tijd genoeg om me hier eens in te verdiepen. Het boek van Barbara Kooij Spaanse ooggetuigen over het beleg van Haarlem (1572-1573) stond boordevol met waardevolle informatie uit de eerste hand, brieven van Spaanse ooggetuigen. Dat in combinatie met de dagboeken van Willem Janszn Verwer uit Haarlem en broeder Wouter Jacobszn uit Amsterdam en brieven en verslagen van andere tijdgenoten gaf veel meer informatie over de aanloop naar en het vervolg van de Slag. Dat in combinatie met de bodemvondsten die na de drooglegging zijn gedaan en de vele historische kaarten was de basis voor een boekje. Helemaal toen ik erachter kwam dat er een landelijk initiatief was https://geboortevannederland.nl om precies na 450 jaar de geboorte van Nederland te herdenken. Zo komt van het een het ander en voor ik het wist stuurde ik een mail naar het Palacio de Liria in Madrid, omdat ik in een oude brief gelezen hebt dat er mogelijk een situatieschets bij de brief zat die weergaf waar een aantal verdedigingswerken aan de rand van het Meer hebben gelegen. Dat heeft een bepaald verslavend effect en voor je het weet ben je avonden aan het speuren in allerlei archieven en databases, van het Noordhollands arhief en het Rijksmuseum tot die Bayerische Staatsbibliothek.

Waarom was het zo leuk dit boek te schrijven?

Het leukste van het schrijven van dit boek was de continue nieuwsgierigheid om nieuwe informatie te vinden, hopelijk bronnen die nog niet of minder bekend zijn. Vooral het speuren naar vondsten en schilderijen die de Slag verbeelden was daarbij het leukst om te doen. Dus niet zozeer het schrijven zelf, maar met name het verzamelen en raadplegen van informatie. Het liefst uit de eerste hand, omdat ik dat toch het meest waardevol achtte en het meest tot de verbeelding spreekt.

Heb je er zelf iets van geleerd?

Ik heb er zelf zeker veel van geleerd. Ik heb hierbij het geluk gehad dat een aantal mensen de ruwe versies wilden becommentariëren en dat heeft mij in staat gesteld keuzes te maken in wat wel en niet in het verhaal terug moest komen. Ook heb ik hier en daar een poging gewaagd om oude handschriften te ontcijferen en brieven in het Spaans te vertalen (met behulp van google translate). Zo kom je al met al veel meer te weten over de geschiedenis van deze streek en met name over die specifieke, toch zeer belangrijke, periode uit onze Vaderlandse geschiedenis en natuurlijk de belangrijke rol van het water in ons land. Meest opvallende aan het schrijven van dit boek is dat vrijwel iedereen bereid was om me te helpen aan informatie of mijn vragen te beantwoorden. Uiteraard moet je zelf de eerste aanzet doen, maar zo heb ik bijvoorbeeld een ochtend met de metaaldetector op het eiland Faljeril bij de Kaag door kunnen brengen op zoek naar eventuele getuigenissen van de strijd om het Haarlemmermeer. Kers op de taart is natuurlijk een uitgebreid artikel in het Haarlems Dagblad en een aantal lezingen in het verschiet voor de echte liefhebbers. Uiteindelijk is het doel van dit projectje geweest om het beleg van Haarlem eens vanuit een nieuwe invalshoek te bekijken en dit verhaal onder de aandacht te brengen. Ik denk dat dat goed gelukt is. Het boek is gratis te downloaden op https://geboortevannederland.nl/ontdek/strijd-om-het-haarlemmermeer